17 Nisan 2017 Pazartesi

Latife Hanım

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk´ün eşidir.

     29 Ocak 1923 - 5 Ağustos 1925 tarihleri arasında yaklaşık olarak iki buçuk sene boyunca Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk ile evli kalmıştır.

     Latife Hanım 17 Haziran 1898 yılında İzmir´de doğdu. İzmir’in tanınmış ailelerinden Uşak kökenli Uşâkizâde (sonra Uşşaklı) Muammer Bey ile Adeviye Hanım´ın kızı olarak bilinmektedir. Memlekette İzmir Lisesi’ni bitirdikten sonra, Paris’te Sorbonne Üniversitesi’nde Hukuk Eğitimi almış ayrıca Londra’da dil öğrenimi görmüştür ve Kurtuluş Savaşı bitmeden Türkiye’ye dönmüştür.

     11 Eylül 1922’de tanışan Mustafa Kemal Atatürk ile Latife Hanım,   29 Ocak 1923’de Muammer bey’in evinde sade bir nikahla evlenmişlerdir.

     Latife Hanım, Mustafa Kemal Atatürk ile evliliği süresi içerisinde modern ve medeni Türk kadınının simgesi olma görevini  üstlenmiş, yeni devletin başkenti Ankara’ya gelerek Çankaya’da ilk Cumhurbaşkanlığı köşkü olarak belirlenen Kuleli Köşke (günümüzde Atatürk Müzesi olarak kullanılan bugünkü adıyla Eski Köşke) taşınmıştır. Latife Hanım taşıdığı bu misyona paralel olarak Mustafa Kemal’in isteği üzerine TBMM’deki oturumları izlemeye gitmiş ve böylelikle o dönemde TBMM’ye giren ilk Türk kadını olmuştur. Pek çok yurt gezisinde yine eşine eşlik etmiştir.

     1925 yazında Doğu Anadolu gezisinde aralarında geçen tatsız bir tartışmadan sonra Latife Hanım ve Atatürk boşanmış, boşanma haberi, 5 Ağustos 1925 günü radyoda yayımlanan bir hükümet bildirisi ile duyurulmuştur.

      Ölümüne kadar İzmir´de ve İstanbul´da yaşayan Latife Hanım, 12 Temmuz 1975’te İstanbul’da 77 yaşındayken göğüs kanserinden hayatını kaybetmiştir. Dönemin İstanbul Valisi Namık Kemal Şentürk´ün gayretiyle kara, hava ve deniz birliklerinden oluşan bir şeref kıtasının katıldığı cenazesi Teşvikiye Camisi´nden kaldırılarak,  Edirnekapı Şehitliği’ndeki aile mezarlığına defnedilmiştir. Ölümünden önce anıları ve sakladığı kıymetli bazı belgeleri Türk Tarih Kurumu´na bağışlamıştır. İzmir´de ailesi tarafından yaptırılarak daha sonradan Latife Hanım´ın mülkiyetine geçmiş iki köşk bulunmaktadır. Bunlardan Göztepe´deki İzmir Özel Türk Koleji kampüsü içindeki aile malikânesi bugün müze olarak hizmet vermektedir. Karşıyaka Belediyesi tarafından restore edilen Karşıyaka´daki ikinci köşkten ise günümüzde kültürel manada yararlanılmaktadır. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder